Temat: Antygona Sofoklesa jako dramat racji. Ćwiczenia dramowe.
Nad szczęścia błysk, co złudą mar, największy skarb – rozumu dar.
Sofokles
Po lekcji będziesz:
- wyjaśniał/a, dlaczego Antygonę można uznać za dramat racji;
- posługiwał się pojęciami: tragedia, bohater tragiczny, konflikt tragiczny, katastrofa, wina tragiczna, ironia tragiczna;
- rozumiał/a, na czym polega w Antygonie konflikt racji;
- umiał/a zinterpretować fragmenty tragedii.
- Ponadto przeżyjesz przygodę z dramą.
Zarówno Antygona, jak i Kreon są bohaterami tragicznymi, gdyż każde musi wybierać między ważnymi wartościami, przy czym wybór jednej pociąga za sobą unicestwienie drugiej, a bohater zawsze poniesie klęskę. Konflikt między Antygoną i Kreonem jest konfliktem racji i przebiega na płaszczyźnie moralnej, religijnej i społecznej. Na płaszczyźnie moralnej racje uczuć Antygony, jej prawa do siostrzanej miłości i decydowania o własnych działaniach są zderzone z racjonalizmem Kreona i odrzucaniem przez niego emocjonalnych praw siostrzenicy. Kreon nie rozumie jej i złości się, że sprzeciwia mu się kobieta. Antygona wyżej stawia odwieczne prawa boskie nakazujące szacunek dla zmarłych i cześć dla bóstw niż rozkaz królewski. Wina Kreona – na płaszczyźnie religijnej – polega na zlekceważeniu praw boskich. Prowadzić to będzie do katastrofy. Wina Kreona to wina tragiczna – nie chciał źle, ale jego czyny obróciły się przeciw niemu. Ujawni się tu ironia tragiczna. Mimo że Kreon występuje w obronie interesu państwa, chce oddać cześć obrońcy miasta i ukarać zdrajcę, los się od niego odwróci. Nie inaczej jest na płaszczyźnie społecznej. Lud nazwie Kreona tyranem i współczuć będzie Antygonie, najbliżsi, nie mogąc pogodzić się z konsekwencjami decyzji władcy odbiorą sobie życie. I nic nie pomoże, że Kreon zmieni decyzję, sam pójdzie pochować ciało Polinika. Będzie już za późno, odpowiadać będzie moralnie za śmierć trzech osób: Antygony, Hajmona i Eurydyki.
Zadanie domowe
Przygotuj się do testu z lektury. Przejrzyj notatki, utrwal wiadomości.