Ta lekcja wymaga kilku ważkich decyzji. Przede wszystkim trzeba określić, czy nasza makieta ma być zrobiona tylko na potrzeby aktualnej pracy z uczniami, czy też chcemy, by stanowiła mobilizujący element dekoracji Sali lekcyjnej. Od tego będzie zależał wybór sposobu wykonania. Jeśli ma służyć bieżącym celom, wystarczy plastelina i kilkanaście minut pracy; jeśli zaś ma być elementem dekoracyjnym (wykonanym z papieru, tektury czy sklejki, zapałek itp.) wymaga dłuższego czasu. Można nawiązać współpracę z wychowawcami świetlicy, opiekunami kółek artystycznych itp. Można też zaproponować młodzieży wykonanie jej w domu jako pracę dodatkową.W scenariuszu przyjmuję, że praca z plasteliny jest wykonana na lekcji.
Temat: Spacer po Soplicowie i okolicach – makieta i przewodnik turystyczny
Główne zagadnienia lekcji
Lekcja poświęcona jest przygotowaniu makiety Soplicowa i okolic oraz tekstów do przewodnika turystycznego. Podczas pracy uczniowie analizują fragmenty epopei, wybierając potrzebne im informacje.
Cele lekcji
Uczeń:
- wyszukuje w epopei informacje o miejscach zdarzeń;
- porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie;
- wyobraża sobie i wizualizuje miejsce akcji;
- buduje bardzo zwięzła informację, nadającą się do przewodnika turystycznego;
- przekształca swój tekst w celu uzyskania większej zwięzłości;
- buduje spójną kilkuzdaniową wypowiedź na temat wskazanego miejsca, przywołując odpowiednie fakty.
Uwagi dotyczące realizacji:
Na lekcji uczniowie będą lepić z plasteliny, warto pomyśleć o rękawiczkach jednorazowych, aby nie pobrudzić zeszytów czy książek (chyba, że w sali jest możliwość umycia rąk). Uczniowie pracują w 4 albo 8 zespołach. Może być tak, że zespół otrzymuje do wykonania zarówno zadanie z budowaniem makiety, jak i z opracowaniem wypowiedzi, jak i tak, że część uczniów buduje makiety, część wykonuje szkice, a inni redagują teksty. To zależy od decyzji nauczyciela i możliwości uczniów. Wszyscy natomiast analizują fragmenty „Pana Tadeusza”.
Środki dydaktyczne:
- Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz
- Quiz: Mapa Soplicowa
- plastelina, wykałaczki itp
- ołówki, papier rysunkowy
Przebieg lekcji
1. Nauczyciel podaje cel i temat lekcji, dzieli uczniów na grupy, rozdaje im zadania, ustala czas na wykonanie zadań.
Zadania dla grup:
Grupa I – Dworek Sopliców.
Waszym zadaniem jest przygotowanie makiety dworku w Soplicowie, szkiców wnętrza oraz opracowanie króciutkiej notatki do przewodnika turystycznego na temat posiadłości Sopliców.
Aby je wykonać, uważnie przeanalizujcie podany fragment ks. I „Gospodarstwo” ww. 23-86. Poszukajcie odpowiedzi na pytania:
1. Gdzie usytuowany jest dworek?
2. Jak wygląda z zewnątrz?
3. O jakich cechach mieszkańców dworku świadczy zorganizowanie przestrzeni ?4. Jak dworek jest urządzony wewnątrz?
5. Czyje portrety wiszą na ścianach?
6. Jaką melodię wygrywa zegar kurantowy?
7. O jakich cechach mieszkańców dobór portretów i pozytywki zegara?
8. O czym świadczy otwarta brama?
Wykorzystajcie zdobyte informacje do wykonania makiety, szkiców i napisania tekstu.
Grupa II – Zamek.
Waszym zadaniem jest przygotowanie makiety ruin zamku Horeszków, szkiców wnętrza oraz opracowanie króciutkiej notatki do przewodnika turystycznego na temat posiadłości Horeszków.
Aby je wykonać, uważnie przeanalizujcie podany fragment ks. I „Gospodarstwo” ww. 268-289 oraz ks. II – „Zamek” ww. 112-128 i 214-365. Poszukajcie odpowiedzi na pytania:
1. Gdzie usytuowany jest zamek?
2. Jak wygląda z zewnątrz?
3. W jakim stylu architektonicznym był wybudowany?
Podpowiedź: cechy charakterystyczne stylu: wąskie, wysokie, zakończone ostrym łukiem okna i otwory na drzwi, budowla z cegły i kamienia.
4. Z jakich pomieszczeń się składał?
5. Jak wyglądała sień i sala zwierciadlana?
6. Jaką melodię wygrywa zegar kurantowy?
7. Jak była historia zamku?
8. W jaki sposób zamek dostał się w ręce rodu Sopliców?
Wykorzystajcie zdobyte informacje do wykonania makiety, szkiców i napisania tekstu.
Grupa III – Karczma.
Waszym zadaniem jest przygotowanie makiety karczmy w Soplicowie, szkiców wnętrza oraz opracowanie króciutkiej notatki do przewodnika turystycznego na restauracji.
Aby je wykonać, uważnie przeanalizujcie podany fragment ks. IV „Dyplomatyka i łowy” ww. 164-218. Poszukajcie odpowiedzi na pytania:
1. Gdzie stały karczmy?
2. Czyją stanowiły własność pierwotnie?
3. Kto kupił obie, by pogodzić zwaśnionych gości ?
4. Jak była zbudowana stara karczma?
5. Jak wyglądało jej wnętrze?
Wykorzystajcie zdobyte informacje do wykonania makiety, szkiców i napisania tekstu.
Grupa IV – Zagroda Maćka Dobrzyńskiego.
Waszym zadaniem jest przygotowanie makiety zagrody Maćka Dobrzyńskiego w Dobrzynie, szkiców wnętrza oraz opracowanie króciutkiej notatki do przewodnika turystycznego na temat posiadłości Sopliców.
Aby je wykonać, uważnie przeanalizujcie podany fragment ks. VI „Zaścianek” ww. 428 – 489. Poszukajcie odpowiedzi na pytania:
1. Gdzie stał dom Maćka?
2. Jak wygląda z zewnątrz?
3. Jak wyglądał dawniej?
4. Jakie pamiątki po przeszłości zostały na zewnątrz?
5. Jak dom jest wewnątrz urządzony?
Wykorzystajcie zdobyte informacje do wykonania makiety, szkiców i napisania tekstu.
2. Zabawa w quiz: Mapa Soplicowa, by uprzytomnić uczniom ogólny plan przestrzeni w „Panu Tadeuszu”
3. Praca w grupach.
Nauczyciel monitoruje pracę, dba, by uczniowie zrozumieli czytane fragmenty. Udziela ewentualnych podpowiedzi. Nie ingeruje w prace plastyczne. Natomiast przy budowaniu tekstu podpowiada sposoby osiągania zwięzłości.
4. Przedstawienie efektów pracy w grupach.
5. Redagowanie opowiadania dla pilota wycieczki oprowadzającego gości po Soplicowie i okolicach ( w zależności od decyzji nauczyciela i czasu, jakim dysponuje, zadanie wykonywane jest w grupach lub indywidualnie).
6. Podsumowanie zajęć.
Skorzystałam. Wyszła świetna lekcja! Dziękuję.