O bohaterach „Pana Tadeusza” mówić z uczniami trzeba. Ale nie musi to być ani trudne, ani nudne. Proponuję, aby uczniowie przygotowali galerię postaci i karty taboo. Będą ćwiczyć porządkowanie informacji w zależności od ich funkcji w tekście, a przy okazji przygotują sobie grę i wzbogacą klasową wystawę.
Główne zagadnienia lekcj
Lekcja poświęcona jest przygotowaniu galerii bohaterów Mickiewiczowskiej epopei. Zadaniem uczniów będzie zgromadzenie informacji o wskazanych bohaterach i wyszukanie cytatów potwierdzających niektóre z nich, a następnie przygotowanie dwóch typów notatki: karty gry Taboo i kilkuzdaniowej informacji o bohaterze, która zostanie umieszczona pod zdjęciem lub rysunkiem przedstawiającym bohatera.
Cele lekcji
Uczeń:
- charakteryzuje bohaterów epopei;
- wyszukuje w epopei informacje o bohaterach;
- porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie;
- buduje bardzo zwięzła informację, zawierającą trzy fakty z życia bohatera;
- buduje spójną kilkuzdaniową wypowiedź na temat wskazanego bohatera, przywołując odpowiednie fakty.
Uwagi dotyczące realizacji:
Bardzo ważne jest, aby uczniowie starannie wykonali swoje zadanie. Przygotowane karty Taboo zostaną skserowane, zalaminowane i wykorzystane do gry w ramach utrwalenia wiadomości i przy okazji powtórek, a galeria postaci będzie stanowiła dalszy element wystawy o arcydziele Adama Mickiewicza.
Istotnym elementem przygotowania do zajęć jest przemyślenie sposobu przydzielenia uczniom postaci go opracowania. Można tu zorganizować losowanie, ale w klasach bardzo zróżnicowanych może być potrzebne przydzielenie uczniom słabszym postaci pierwszoplanowych, o których nietrudno znaleźć informacje, a uczniom zdolniejszym takich, o których informacji jest mniej i są bardziej rozproszone. Taka decyzja pociągnie za sobą równiej pewne wyrównanie czasu pracy. Jeśli nauczyciel zdecyduje się omówić tylko postaci pierwszoplanowe, pracę można wykonać w grupach.
Środki dydaktyczne:
- Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz
- grafnotka: Bohaterowie „Pana Tadeusza”
- szablony kart Taboo
- materiały plastyczne: papier, klej, nożyczki itp.
- zdjęcia aktorów odgrywających poszczególne role w filmie, jeżeli uczniowie nie mają samodzielnie rysować portretów
Przebieg lekcji:
- Wyjaśnienie zasad organizacji pracy na lekcji, podanie jej celów i przydzielenie uczniom (wylosowanie przez nich) bohaterów, na temat których będą zbierać informacje.
- Czytanie grafnotki: Bohaterowie „Pana Tadeusza”, która ukazuje związki pomiędzy postaciami i dzieli je na kilka grup.
3. Wyszukiwanie przez uczniów informacji o bohaterze:
-
- dane umożliwiające identyfikację bohatera (imię, nazwisko, pełniona funkcja),
- informacje o pochodzeniu i rodzinie,
- wydarzenia, w których bohater brał udział,
- najważniejsze cechy charakteru potwierdzone odpowiednio dobranymi cytatami,
- rola w utworze (pielęgnuje tradycje, broni odchodzącego świata, jest przedstawicielem młodych, którzy będą budowali demokratyczną Polskę, jest przedstawicielem romantyków, bohater dynamicznie się zmieniający, będący nosicielem pożądanych społecznie cech itp.)
4. Przygotowania karty Taboo – wybór 3 najważniejszych informacji o postaci, po których można ją łatwo zidentyfikować.
5. Zredagowanie szerszej informacji o postaci. Ma to być notatka informacyjna, bardzo zwięzła, umieszczona w galerii pod portretem postaci.
6. Wybór najtrafniejszego cytatu prezentującego postać.
7. Przygotowanie portretu – zdjęcie lub rysunek.
8. Wyeksponowanie galerii na klasowej wystawie.