Jesteśmy u zarania literatury europejskiej. Jej początki sięgają mitów, opowieści o bogach i bohaterach przekazywanych ustnie przez aojdów. Najsłynniejszym z nich był niewątpliwie Homer. Opowieść o początkach literatury zaczniemy właśnie od niego.
Na lekcji uczniowie powtórzą również wiadomości o rodzajach i gatunkach literackich oraz utrwalą poznane w szkole podstawowej lektury.
Temat: Mityczne początki literatury europejskiej
O rodzajach i gatunkach literackich
Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła.
Wisława Szymborska
Główne zagadnienia lekcji
Lekcja poświęcona jest wprowadzeniu do tradycji literatury europejskiej i utrwaleniu wiadomości na temat rodzajów i gatunków literackich. Umożliwia uczniom przypomnienie obowiązkowych lektur omówionych w szkole podstawowej. Lekcja ma charakter zabawowy, aby pobudzić uczniów do intensywnego wysiłku bez wprowadzania niepotrzebnego stresu.
Cele lekcji
Uczeń:
- krótko przedstawia starożytność jako epokę stanowiącą fundament kultury europejskiej
- rozumie podstawy periodyzacji literatury (przyporządkowuje wybrane utwory do okresów, np. starożytność, renesans, oświecenie, romantyzm)
- rozróżnia gatunki epickie, liryczne i dramatyczne (odwołując się do utworów poznanych w szkole podstawowej)
- ogólnie charakteryzuje lirykę grecką, wymienia najważniejsze jej gatunki
- przedstawia, jak rozwijała się literatura starożytnej Grecji i Rzymu („mityczne” początki, periodyzacja)
- wyjaśnia, czym były okres klasyczny kultury greckiej i złoty okres kultury rzymskiej (wskazuje ich główne dokonania)
- wymienia ważniejsze gatunki liryczne powstałe w starożytności (np. hymn, tren, elegia, oda)
- dostrzega antyczne korzenie rodzajów literackich: epiki i liryki
Uwagi dotyczące realizacji:
Lekcja trwa 45 minut. Uczniowie pracują w parach i grupach czteroosobowych. W zależności od warunków i decyzji nauczyciela ćwiczenia na lekcji wykonywane są tradycyjnie, analogowo lub wirtualnie.
Środki dydaktyczne:
- Krzysztof Mrowcewicz, Przeszłość i dziś , cz. I, s 10,11
- Prezentacja U zarania literatury europejskiej U zarania literatury europejskiej
- Lektury szkoły podstawowej fiszki http://www.fabrykafiszek.pl/cardsets/8080
- Gra Rodzaje literackie https://learningapps.org/479255
- Quiz Rodzaje literackie https://quizizz.com/join/quiz/5d51c241983205001a982c11/start
Przebieg lekcji:
1. Nauczyciel omawia cele lekcji i zasady współpracy.
2. Krótki wykład na temat początków literatury europejskiej z wykorzystaniem prezentacji oraz na temat periodyzacji literatury z wykorzystaniem osi czasu i sinusoidy Krzyżanowskiego
3. Na podstawie podręcznika uczniowie ustalają etymologiczne znaczenie słów: poezja, epos, dramat, wyjaśniają, skąd wzięło się słowo liryka.
4. W grupach uczniowie w parach przypominają wiadomości ze szkoły podstawowej na temat rodzajów i gatunków literackich oraz omówionych lektur obowiązkowych. Używają do tego fiszek.
5. Korzystają z aplikacji Learning Apps, aby uporządkować wiadomości o rodzajach literackich
6. W grupach grają w quiz Rodzaje literackie
7. Zadanie domowe: Uważnie przeczytać fragment Iliady z podręcznika. Wypunktować wydarzenia w porządku chronologicznym.