Składnia zdania złożonego. Wiadomości i ćwiczenia

Zapiski polonistki – blog o nauczaniu

Szanowni, Szanowne,

Zdanie złożone – składnia… to czasem koszmar polonisty/polonistki.

Jak wyjaśnić trudne zagadnienia składni zdania złożonego nastolatkom? Jak wdrożyć ich do uważnej analizy zdań i ich wzajemnych zależności? Wielokrotnie spotykam się z uwagami uczniów, że zdanie złożone jest nie do ogarnięcia. Uczniowie mówią, że nie rozumieją, że nie wiedzą, jak i dlaczego mają przekształcać zdanie pojedyncze na złożone i odwrotnie. A wykresy to już jakieś magiczne kreseczki, nikomu do niczego niepotrzebne.

Dlatego postanowiłam przygotować najpierw prezentację Składnia zdania złożonego. Wiadomości i ćwiczenia. Później z myślą o uczniach szkół ponadpodstawowych planuję opracować również materiał wykorzystujący wiadomości ze składni do poprawiania tekstu i szlifowania stylu (ale to chyba dopiero podczas wakacji).

Wróćmy jednak do tego, co Państwu oddaję w ręce. W obecnie prezentowanym opracowaniu starałam się podać wiadomości w możliwie najprostszej i najkrótszej formie. Zależało mi na tym, aby wprowadzić ćwiczenia wystarczająco bogate i różnorodne. Chodzi o to, by to, co trudne, stało się oczywiste i łatwe. Mam nadzieję, że ćwiczeń jest wystarczająco dużo i że je na tyle urozmaiciłam, by nie sprawiać wrażenia nudy i rutyny.

Nie ma, chyba, innej metody jak przyzwyczajenie do uważnej analizy zdań. Jestem przekonana, że profesor Zygmunt Saloni (którego studentką miałam zaszczyt być i który recenzował moją pracę magisterską z metodyki składni) miał rację, że dobre opanowanie zagadnień budowy zdania złożonego jest podstawą poprawnego, jasnego i logicznego pisania. Sam eksperymentował i prowadził z uczniami zajęcia ze składni, by ich uczyć pisania dłuższych wypowiedzi…

Ufam, że moje opracowanie przyda się nie tylko uczniom, ale też nauczycielom pomoże w omówieniu trudnych składniowych zagadnień. Proszę się częstować, czytać, sprawdzać, komentować. Zobaczcie też inne opracowania zagadnień językowych.