Lekcja trwa 90 minut. Na pierwszej lekcji uczniowie poznają założenia antycznych szkół filozoficznych i szukają ich śladów we współczesnej muzyce, na drugiej wykorzystują zdobyte wiadomości do analizy i interpretacji dzieł malarskich.
Temat: Miłośnicy mądrości
U początku filozofii stoi – zdziwienie.
Arystoteles
Główne zagadnienia lekcji:
Lekcja poświęcona jest wprowadzeniu informacji na temat filozofii i jej dziedzin, antycznych szkół filozoficznych i ich wybitnych przedstawicieli. Ma skłonić młodzież do stawiania pytań filozoficznych, do refleksji nad światem wartości. Istotnym elementem zajęć będzie analiza freski Rafaela Santi Szkoła ateńska.
Cele lekcji:
Uczeń:
- wie, co jest przedmiotem filozofii i jakie są główne dyscypliny filozoficzne
- stawia podstawowe pytania filozoficzne
- wyjaśnia, kim byli: Tales z Miletu, Pitagoras, Heraklit, Sokrates, Platon, Arystoteles, Diogenes, Zenon z Kition, Epikur, Seneka i Marek Aureliusz
- krótko charakteryzuje najważniejsze założenia filozofii omawianych filozofów greckich (na podstawie podręcznika)
- określa cele, jakie stawiała przed sobą filozofia człowieka
- prezentuje główne szkoły filozoficzne starożytnej Grecji i Rzymu, wskazując ich najważniejsze poglądy (na podstawie podręcznika)
- w swoich wypowiedziach poprawnie używa terminów: platonicy, idealizm platoński, stoicy, epikurejczycy, cynicy, sceptycy (oraz wyrazów pokrewnych)
- korzysta ze słowników i leksykonów
- dostrzega treści filozoficzne we współczesnej muzyce
- interpretuje obrazy Rafaela i Davida, wykorzystując posiadane informacje na temat przedstawionych na nich filozofów
- objaśnia znane sentencje starożytnych filozofów
- znajduje potrzebne informacje w samodzielnie znalezionych źródłach; korzysta z zasobów bibliotecznych – zarówno z tradycyjnego księgozbioru, jak i zapisów elektronicznych
Uwagi dotyczące realizacji:
Lekcja trwa 90 minut. Na pierwszej lekcji uczniowie poznają założenia antycznych szkół filozoficznych i szukają ich śladów we współczesnej muzyce, na drugiej wykorzystują zdobyte wiadomości do analizy i interpretacji dzieł malarskich.
Środki dydaktyczne:
- Krzysztof Mrowcewicz, Przeszłość i dziś, s. 44 – 48
- Władysław Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury
- Kartka z zeszytu
- Kartki A4 lub A2 na mapy myśli
- Rzutnik lub tablica multimedialna
- Marek Grechuta, Świat w obłokach https://www.youtube.com/watch?v=t5gMKT0wjTw
- Mezo & Tabb freat. Kasia Wilk, Ważne https://www.youtube.com/watch?v=N2yRRgFUhxA
- Karty pracy
Przebieg lekcji:
- Filozofia i jej dyscypliny – wykład nauczyciela.
Filozofia „umiłowanie mądrości”) – systematyczne i krytyczne rozważania na temat podstawowych problemów i idei, dążące do poznania ich istoty, a także do całościowego zrozumienia świata
Dziedziny filozofii:
-
- ontologia – dotyczy natury bytu i rzeczywistości;
- epistemologia – zajmuje się problemem poznania, wiedzy, prawdy i ich relacji do rzeczywistości
- aksjologia – nauka o wartościach – wyróżnia się w niej etykę – dotyczącą moralności, norm postępowania, cnót oraz estetykę – dociekającą istoty piękna;
- historia filozofii – bada rozwój myśli filozoficznej;
- logika – nauka o regułach poprawnego rozumowania i uzasadniania twierdzeń.
- Uczniowie zastanawiają się, jakie pytania stawiają sobie filozofowie, np. skąd wziął się świat?, jak powstał człowiek?, jak człowiek poznaje świat? , czy istnieje prawda absolutna?, jak życz etycznie?, jak osiągnąć szczęście?, czym jest piękno, dobro, zło?, jakie są reguły logicznego myślenia?
- Wzór na szczęście według starożytnych miłośników mądrości. Na podstawie podręcznika i Słownika mitów i tradycji kultury uczniowie w grupach przygotowują mapę myśli, jak poszczególne szkoły filozoficzne zalecały żyć, aby osiągnąć szczęście.
- Nauczyciel prosi uczniów, aby ustosunkowali się do pytania: w której antycznej szkole filozoficznej chciałbyś/chciałabyś pobierać nauki? Dlaczego? Młodzież notuje swoje odpowiedzi w zeszytach, odwołując się w uzasadnieniu do wiadomości na temat poszczególnych szkół i do informacji o filozofach greckich. Jeśli wybiera szkołę epikurejczyków, szuka dodatkowych informacji na jej temat w Słowniku mitów i tradycji kultury.
- Następnie uczniowie wybierają i komentują sentencje filozoficzne, jakie korespondowałyby z wybraną przez nich szkołą. Korzystają przy tym ćwiczeniu z podręcznika oraz wyświetlonych przez nauczyciela sentencji:
